Bipolar Mani, anormal olarak yükselmiş duygu durumuna denmektedir. Bu psikolojik bir rahatsızlığın olduğunu gösterir. Kişinin elinde olmadan aniden duygu durumu değişir ve aşırı yükselir ve bir süre sonra da yine aniden aşırı düşer. Bu kişisel bozukluklara neden olmaktadır. Manik depresyonolarak bilinen bu hastalık riskli davranışlara neden olduğu için kişinin çevreleriyle olan ilişkilerine ve kariyerine zarar verdiği için tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Tedavi edilmediği zaman kişiyi intihara bile sürükleyebilir.
“Manik“terimi aşırı hareketli, konuşkan, enerjik, güçlü, umursamaz bir dönemi tanımlar. Bu dönemde kişide aşırı seks isteği ve alışveriş çılgınlığı görülür. Sonra bu yükselen duygular birdenbire aşağı iner ve kişi karanlık, karamsar, içe kapanma ve sinirli bir ruh haline bürünür. Bu ikinci dönem depresyon olarak tanımlanır. Bu dönemde kişide aşırı yorgunluk ve uyku isteği, mutsuzluk, üzüntü, ağlama isteği, değersizlik hissi ve uyku kaybı gibi durumlar baş gösterir. Bu duygu durumu yükselmesi ve düşmesi her insanda farklı belirtiler verdiği için teşhis edilmesi zor olan bir hastalıktır. Bazı kişilerde depresyon ve mâni durumları kısa sürerken bazı insanlarda haftalarca, aylarca hatta yıllarca sürebilir. Çoğu insan bu duygu değişimi durumuyla baş edebilirler ve zarar görmeden atlatabilirler. Fakat bazı insanlar bu hastalıkla kendileri başa çıkamaz ve tedaviye ihtiyacı vardır.
Kişilerin manik dönemleri ilk zamanlar oldukça yaratıcı olabilir ve kişiler işlerin çok yolunda gittiğini düşünür ve hep böyle gidecek zanneder. Fakat mâni ilerledikçe kişi umursamaz, hayatı hiçe sayan bir hal alır. İşte tehlikenin başladığı nokta burasıdır. Belki kişi hasta olduğunun bile farkında değildir ama birden kişilik değişikliği başlamıştır. Sorumlu ve duyarlı olan kişi birden çok sorumsuz bir karaktere bürünmüştür. Yaptıklarıyla etrafa zarar veriyordur fakat bunun kendi de farkında değildir. Bazı insanlarda kendi durumunun normal olmadığını bilir ve kendindeki değişikliğin sebebini çözmeye çalışır. Çünkü kendisi de rahatsızdır. Bu yüzden teşhisi zor olan bir hastalıktır.
Bipolar manik depresyon geçiren kişilerin aile hayatı veya çevreleriyle olan ilişkileri de sarsılmaya başlar. İşinde başarılı ve üretken bir kişi iken birdenbire saçmalamaya ve tutarsız tavırlar sergilemeye başlayan kişiler çevreleriyle iletişimini tamamen koparabilir hatta ailede boşanmaya kadar gidebilir. Bu yüzden eşlerden biri eşinin böyle bir duygu değişikliğini fark ederse direk bir kliniğe görünmesine ikna etmek zorundadır. Aksi taktirde önlenemeyecek zararlar açılabilir.
Kimler Bipolar Mani Depresyona Yakalanabilir?
Bipolar bozukluk genellikle ergenlik dönemi başlarında veya gençliğe adım atıldığı dönemde başlar ve kişinin hayatı boyunca sorun olmaya devam edebilir. Erkek ve kadınlarda eşit oranında görülen bu hastalık eğitim, ırk, meslek, gelir düzeyi gibi bir fatk gözetmez. Herkesin bu hastalığa yakalanma ihtimali aynıdır.
Bipolar Manik Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
Bir haftadan fazla süren aşırı duygu yükselmesi veya düşmesi.
Aşırı büyüklük hissi ve kişinin kendine aşırı güvenmesi.
Kişinin fikirlerinin dağınık olması ve sürekli fikirlerinin değişmesi.
Uykusuzluk yaşanması. Özellikle bu hastalıkta manik dönemde kişiye üç saatlik uyku yeter ve kendini dinlenmiş hisseder.
İş, okul veya sosyal hayatta hedeflerinin olmaması ve cinsel hayatta huzursuz olması.
Sonunu düşünmeden hareket etme durumu. Lafın nereye gittiğini düşünmeden patavatsız konuşmalar veya cinsel davranışlar sergilemek.
Diyet yapmamasına rağmen önemli kilo kaybı veya kişinin anormal kilo alması
Düşünme ve konsantre olma yeteneğinin azalması.
Bipolar Manik Depresyonun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bipolar manik bozukluk, tedavisi olan bir psikolojik hastalık türüdür. Tedavi, akut ve koruyucu tedavi olmak üzere iki basamaklıdır. Akut tedavi hastalığın belirtilerinin başladığı dönemde yapılan tedavidir. Koruyucu tedavi ise tedavi sürecinde iyileşme gösteren hastanın tekrar hastalığa yakalanma riskini azaltmak için uygulanan tedavidir.
İlaçla tedavi: Bipalar bozukluk yaşayan kişilerin duygu durumunu kontrol altına almayı amaçlayan ilaçlar üretilmiştir. Bu gibi rahatsızlık belirtilerinde doktora başvurarak ilaç tedavisi alabilirsiniz. Aynı zamanda bu ilaçların yanında kaygı giderici ve uykuyu düzene sokmak için doktorunuz ek ilaçlar da önerebilir.
Duygu durumu dengeleyiciler: Hem depresyon, mani, hipomani ve karma dönemde hem de uzun süreli koruyucu dönemde kullanılabilir. Duygu durumu düzenleyici olarak Valproat, Lityum, Lamotrijin ve Karmabazepindir. Doktor hastanın duygu durumuna göre bunlardan birini başlar ve yan etkilerin durumuna göre diğerine geçirebilir.
Antidepresif ilaçlar: Sıklıkla maninin tedavisinde ve bazı durumlarda depresyonlarda kullanılır. Çok nadir durumlarda koruyucu tedavi dönemlerinde kullanılabilir.
Elektrokonvülsif tedavi (EKT): Halk arasında bu tedavi yöntemi hakkında oldukça olumsuz düşünceler olsa da EKT özellikle şiddetli depresyonda güvenilir, etkili ve hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemidir. Özellikle başarılı bir şekilde kullanılabilen antidepresif ilaçlarla birlikte başka zararlı yöntemlerden birini kullanmaktansa EKT tedavisi kullanmak daha uygun olmaktadır. Ayrıca yaşlılarda ve hamilelerde de bu yöntem kullanılabilir. Bazı durumlarda ilaçlara cevap alınamayan manik dönemlerde de kullanılabilir.
Psikotedavi: Psikotedavi yöntemi ile stresle baş edebilme yöntemleri geliştirilir. Hastalık boyunca kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyen faktörlerin tespit edilerek çözümüne kavuşturulur. Ayrıca yeni bir akut dönemin gelmekte olduğunu tespit etmek için mutlaka uygulanması gereken bir yöntemdir. Psikoterapi bireysel yapılabildiği gibi bazen aile terapisi olarak da uygulanabilir.
Hastaneye yatış: Özellikle manik dönemde hastaneye yatış sıklıkla gerekebilir. Çünkü manik dönemde genellikle kişi hasta olduğunu kabul etmez ve bu hastalık intihara kadar götürebilir.